हाम्रो ३१ वैवाहिक बर्ष गाँठको अवसरमा चार कविता
पहिलो कविता
१. वैवाहिक जीवनको एकतीसौं बर्षगाँठ, २०८०
घर छोडेउ संघीय राजधानी शहर बस्यौ किन्तु घर बिर्सिएनौं ।
अविचलित भै दु:ख संघर्ष भोगेउ तथापि स्वकर्तव्य बिर्सिएनौं ।।
देव पितृ मातृगुरुजनको शुभआशीर्वाद सदा सर्वदा पाईरहेऊ ।
ईश्वर संरक्षकत्व स्वजनको आभार कृतज्ञता गान गाईरहेऊ ।।
।।१।।
पौरखको अथक बलमा मेहनतको मलमा जीवन धन्य भयो ।
ब्रह्मचर्य गृहस्थ जीवन विताई अब पुनः बानप्रस्थमा होमियौं ।।
दु:ख सुख सारा भोगियो सब तर सब यो सांसारिक प्रपञ्च हो ।
नाटकमा कठपुतली सरि त हौं हामी एउटा पर्दा मञ्चन भयो ।।
।।२।।
एकतीस बर्ष भयो दाम्पत्य सहचार्य जीवनमा हामी दुई बिचको ।
जागीर वृत्ति निवृत्त सन्तान दायित्व पूरा तमाम भयो कामको ।।
सन्तानलाई शिक्षा दीक्षा दिई सक्षम बनाई कर्म पथमा लगाई ।
घर व्यवहार सब तारतम्य मिलाई बानप्रस्थ झै जीवन विताई ।।
।।३।।
✍️ वसन्तराज अधिकारी
घोराही, दाङ ।
शनिबार, बैशाख १६, २०८० शुभम् ।
दोस्रो कविता
२. हाम्रो ३१ औं वैवाहित बर्ष गाँठ २०८०
पहिला जन्म, शिक्षा
कर्म, बिबाह र निधन
अनिवार्य शाश्वत धर्म
रहेछ मानव जीवन ।
बिबाह बन्धन जीवनयात्रा
एउटा बन्छ मुल पथ
रमाइलो सुरुआत हुन्छ
हिंड्नु दुवै साथसाथ ।।१।।
आरोह अवरोहहरु झेल्दै
कठिन दु:ख - सुख
सम्झौतामा चल्नुपर्छ
आफ्नो जीवनसाथी शीत ।
धेरै धेरै स्वयं हार्नु पनि पर्छ
थोरै थोरै जित्नु पनि पर्छ ।
यति भए मात्र घर व्यवहार
सब सहजतासाथ चल्छ ।।२।।
बिबाह पश्चात् शुरु हुन्छ
पुनः वास्तविक जीवन
घर खर्च बचत र व्यवहार
व्यहोर्दै सारा ॠण धन ।
सन्तानको जन्म पश्चात्
बाबुआमा स्वयं भएपछि मात्र
गृहस्थ जीवन हुन्छ सुरुआत
आउँछ स्पष्ट मानचित्र ।।३।।
आय आम्दानीका गोरेटोलाई
सकिनसकि मुलबाटो बनाउँदै
बढदो असीमित खर्चहरुका
स्रोतहरु सीमितमा झार्दै ।
दिनरात एकसमान ठानी
ईमान मेहनत र परिश्रम गर्दै
अब्बल प्रतिस्पर्धी बनी
अग्रगामी पाईला सार्दै ।।४।।
जिजिविषा "बाच्ने इच्छा"
सदैव डोर्याउँछ फेरि
बिजिगिषी ठूलो बन्ने इच्छा
लगातार आउँछ वरिपरि ।
साथीभाइ कहाँ कहाँ पुगे
फेरि के के गरि सके
हुन पुगेछु कि म त हजुर पछि
कि त भए सबैभन्दा अल्छि ! ।।५।।
ठुला ठुला काला पहाड जत्रा
बिधि व्यवहारका ढिक्का
पालन हुनुपर्छ सदा सत्य
जीवन कर्तव्यमा निष्ठा ।
सुखमा आफन्त सबै साथीभाइ
दु:खमा एक्लै एक्लै हुन्छ
आफू हाँस्दा संसार हाँस्छ
परन्तु रुँदा एक्लै रुनुपर्छ ।।६।।
मेहनत र परिश्रमले हजुर
अवश्य धन कमाउनु पर्छ
थोरै धेरै जति कमाएनी
व्यवहार सोही रुपले टर्छ ।
त्यसैले त कोही धनी मानी
कोहि निर्धन गरीबी छन्
समाजमा विभेदका खाडलहरु
कहिल्यै पनि पुरिदैनन् ।।७।।
पहिला दु:ख मिहिनेत गर्न सके
पछि फ़ेरि मिल्दो रैछ सुख ।
शिखर चढन ससाना पदचाप
चाल्दै अघि बढनु पर्छ ।
आफ्नै भरले उठन सके मात्र
आत्मसन्तुष्टि आउँछ स्वाभिमान ।
काम सानो ठूलो जे जस्तो होस्
उद्देश्यमा भैईन्छ महान ।।८।।
आफ्नो शिक्षा वृत्ति पथ बढोत्तरी
घर गृहस्थ कर्म कर्तव्य सबै गरि
सन्तानको उच्च शिक्षा दीक्षा
बसेर घरदेखि टाढा संघर्षरत यात्रा ।
राजा रामको आदर्श र मर्यादा
सदैव हरतरहले गरि सुरापूरा
अब उप्रान्त एउटा अध्याय पनि
भैसक्यो राज्यको जिम्मेवारी पूरा ।।९।।
यस्तै यस्तै जीवन कथा
व्यतीत भए सुखद क्षण
तीसौं बर्ष व्यतीत भए
हाम्रो वैवाहित जीवन ।
दुई हजार उन्चास साल
बैशाख २३ मंगलबार दिन
हाम्रो वैवाहित जीवन
सुरुआतको रमाइलो पल ।।१०।।
✍️ वसन्तराज अधिकारी
घोराही १७ पनौंरा, दाङ, नेपाल
रचना मिति : शुक्रबार २३ बैशाख २०७९ शुभम् पुनः परिमार्जन
तेस्रो कविता
३. प्रिय् जीवनसाथी
धर्मपत्नी, श्रीमतीजी, अर्धाङ्गिनी, प्रिय् जीवनसाथी ।
माया प्रेम सद्भाव सुमधुर सम्बन्धमा, सधैं तिमी माथी ।।१।।
जन्मदिने आमा बाबू कर्म दिने शिक्षा, साथ दिने तिमी ।
तिमी बिना हरियाली परिपुर्ण हुँदैनथ्यो, यो जीन्दगानी ।।२।।
एकतीस बर्ष पुरा भयो तिम्रो साथ, हाँसी खुशीसाथ व्यतीत ।
सम्झना रहन्छ ताजा स्मृतिमा प्रेमिल, सुन्दर ति अतीत ।।३।।
यशोदाजी आज हाम्रो एकतिसौं बर्षगाँठ मनाउँदा खेरी ।
हाम्रा संघर्षरत अतीत आउँछन् याद, नयन भर घुमिफिरी ।।४।।
हामी र हाम्रा निकटतमलाई सम्झिरहेछौं यश शुभ घडीमा ।
सदैव अटल रहोस् माया प्रेम जीवन जीवनान्तर सम्ममा ।।५।।
✍️ वसन्तराज अधिकारी
घोराही, दाङ, नेपाल ।
रचना मिति : मंगलबार, २४ फागुन २०७८ पुनःपरिमार्जन
चौथो कविता
४. श्रीमतीजी जीवनसाथी
जवानीको सुन्दर रसरंग उमंगमा
तिमी बहार भै आयौ मेरो जीवनमा ।
एक्लो यात्री थिए जीवन यात्राको
सुखद साथ पाएँ सहयात्रा तिम्रो ।।
।।१।।
दुःख सुख को अनन्य साथी भइ
माया प्रेम सद्भाव सुखद कहानी ।
गृहस्थ धर्मको पुर्ण परि पालनामा
सदैव मेरो घनिष्ठ साथ रहेउ तिमी ।।
।।२।।
घरमा रहँदा वा टाढा जागीरमा छँदा
छोराछोरीलाई जन्माउँदा हुर्काउँदा ।
सन्तानको यथोचित लालनपालन गर्दा र
शिक्षादिक्षा दिई सबल सक्षम बनाउँदा ।।
।।३।।
कहिले जीवनसाथीको कर्तव्यमा
आमा दिदीबहिनीको भुमिकामा ।
कठिनतम् दु:खदायी दिनमा पनि
फ़ेरि पनि खुशी र सुखद क्षणमा ।।
।।४।।
अध्ययन र वृत्तिपथका संघर्षमा
घर गृहस्थ जीवन व्यवहारमा ।
सुगम र दुर्गम विभिन्न स्थानमा
एक्लो हुँदा र सबको साथमा ।।
।।५।।
तिमीसँगको जीवन सह सम्बन्धले
कर्म बाबुआमा र घर पनि पाए ।
सासू ससुरा र साला सालीहरु
निकटतम आफन्त परिवार सञ्जाल ।।
।।६।।
दु:खका कठिन घडीमा मिठो बोलेर
अत्यन्तै खुशीको क्षणमा दिल खोलेर ।
अन्तरंग परम सह्रदयी सहधर्मी मित्र
आफ्नै ह्रदय भित्रको यथार्थ स्वचित्र ।।
।।७।।
सल्यान, डोटी दिपायल र दार्चुला
काठमाडौ उपत्यका शहर कीर्तिपुर ।
डडेल्धुरा बाँके बर्दिया गृह जिल्ला दाङ
जागीरे यात्रामा वितायौं रमणीय क्षण ।।
।।८।।
तिम्रो सामिप्यता सदगुणले समेटदा
कर्तव्यबोध कर्म जिम्मेवार भै बोक्दा ।
असफ़ल पछि अन्ततः सफ़लता चुमेका
सयौं दृष्टान्त लि सुखद घाम झुल्केका ।।
।।९।।
सरकारी निजामती सेवाको निवृत्त
साथ साथ सन्तानको दाम्पत्य जीवन ।
गृहस्थ धर्मको अनिवार्य कर्तव्य पालन
निष्काम कर्तव्य कर्म व्यतीत हुँदैछन् ।।
।।१०।।
म एक बाट तिमीलाई पाई दुई भए
दुईवाट छोराछोरी भै चार भयौं ।
जुवाँई र बुहारी पाई छ जना भयौं
दोब्बर भै बढदैछ सृष्टि क्रम निरन्तर ।।
।।११।।
प्रेम ममता सहनशीलता नारीका सत्गुण
व्यवहारपयोगी शिक्षाको गुरु हौ तिमी ।
एकल तप निष्ठा अथक मेहनत र संघर्ष
वृत्ति पथका चट्टानी पदचाप थिए मेरा ।।
।।१२।।
सन्तानलाई माया प्रेम दिएर हुर्कायौं
शिक्षा दीक्षाको मार्गनिर्देशन दिए मैले ।
एकहातले मात्र त ताली कहाँ बज्छ र ?
दुवै हात जोड्यौं कर्म गोरेटो खन्नमा ।।
।।१३।।
कल्याणकारी शिव बाबा हजुरको सुदृष्टि
पाईरहौं सदा सर्वदा सुख सन्तोष शान्ति ।
अविचलित रहोस् ईश्वर भक्तिमा तन्मन
व्यतीत होस् सदा रमेर नश्वर यो जीवन ।।
।।१४।।
जन्म संस्कार सुकर्म फ़ल प्रारब्धको
संयमित अनुशासन जीवन भोगलिई ।
अतृप्ति तृष्णा भोग अस्थाई जीवन
ईश्वरसँगको रहेछ लेखान्त करार ।।
।।१५।।
आमा बाबुले हाम्लाई हुर्काए बढाए
हाम्ले पनि सोही पदचाप पछ्याउँदै ।
फरक त आखिर केही छैन फ़ेरि पनि
बाबुआमाको चाहना सन्तानको सुख खुशी ।।
।।१६।।
सन्तान आफू भन्दा धेरै अगाडि बढोस्
आफू भन्दा सुखी जीवन व्यतीत गरोस् ।
यो उच्च बिचार पितामा जति हुन्छ गाढा
शायद अरुमा बिरलै हुन्छ यो सदिच्छा ।।
।।१७।।
आमा प्रेम माया ममताकि प्रतिमुर्ति
बाबू कर्तव्य कर्म जीवन वृत्ति पथ ।
सत्य माता पिता ज्ञानं धर्मो भ्राता दया सखा
शान्ति पत्नी क्षमा पुत्र षड्ते मम बान्धवा ।।
।।१८।।
उर्वर बैंशमा व्यतीत सुन्दर तिलस्मी क्षण
ठाक्ठुक कहिल्यै क्यै नभको पनि कहाँ हो र ?
रचनात्मक सुधारका लागि द्वन्द्व स्वाभाविक
अन्ततः परिणाम प्रतिफल सुखद रह्यो ।।
।।१९।।
श्रीमतीजी तिमी मेरो सहायात्री मात्र हैन
सल्लाहकार बिज्ञ र प्रशिक्षक पनि हौ ।
मसँग सैद्धान्तिक ज्ञान तत्व थियो भने
व्यवहारमा खुब कसी तिमीले लगाउँथ्यौ ।।
।।२०।।
छोरा मान्छे कन्जुस्याइँ हुनु हुँदैन भन्छन्
कृपण नहुँदा नहुँदै पनि फजुल खर्ची बनी ।
व्यवहारमा रुमल्लिँदा कुशल अर्थमन्त्री तिमी
गृहमन्त्री हुँदै हो म त नाम मात्रको प्रधानमन्त्री ।।
।।२१।।
राजधानीमा बर्षौ बर्ष बस्यौ खुला हात गरेउ
सादा जीवन शैली अपनाई दुनियाँलाई कत्तिपनि ।
कहिल्यै सहयोगको याचना र दु:ख देखाएनौ
अत्यन्तै संयमित भै जीवन रथ याहाँ सम्म ल्यायौं ।।
।।२२।।
मैले घर बाहिर बाह्र घण्टा सम्म पनि खटिदा
तिमी ससानो व्यवसाय गरि घर सम्हाल्यौं ।
आफ्नै मान्छे पनि असहज स्थितिमा टाढिदा
तिमीले धैर्यबान बनी आत्मीय सद्भाव देखायौ ।।
।।२३।।
उच्च शिक्षा र वृत्तिपथ निजामती सेवामा
अतुलनीय कठिन प्रतिस्पर्धाका घडीमा ।
तिमीले सत्साहस मनोबल र उर्जा छरिरह्यौ
कहिल्यै पछाडि नफर्किई साथ दिई रह्यौ ।।
।।२४।।
सरल ह्रदय बलिष्ठ काँध र सशक्त मस्तिष्क
इमानदारी जिम्मेवारी र समझदारी भरिरह्यौ ।
दिग्बिजित अतीत सम्झन्छु आनन्द मनले
सन्तुष्टि दिन्छ व्यतीत ती हिजोका दिन्ले ।।
।।२५।।
मेरो जीवनको तीनदशक टेक्न लाग्दै गर्दा
आधाको उकालो पार भैसकेको छ अब ।
अब अगाडिका उप्रान्त आसन्न दिनहरूमा
अझै परिपक्व पाईला बढने छ अपेक्षा ।।
।।२६।।
जवानीमा सोचिन्थ्यो रोमान्स हो जीवन
प्रौढतामा फ़ेरि सोचियो कर्तव्यबोध रैछ ।
अब बुढेसकालमा अध्यात्मिक र संयमता
आफन्त स्वजनको हित रक्षा शुभेच्छा ।।
।।२७।।
जन्म जन्मान्तरको साथ हो भनिए पनि
बिष्णुको माया बोलेको हो जस्तो लाग्छ ।
अटुट प्रेम बन्धन र सफ़ल गृहस्थ बन्न
यथार्थमा करारीय अघोषित सम्झौता रैछ ।।
।।२८।।
हुन् त सबैले देखेकै छन् भोगेका छन् ।
मैले शब्द कवितामा के नयाँ भनुँला र ! ।।
तर फरक छ एउटा शब्दको भाव बुझे ।
हजुर अवश्यम्भावी कवि बन्नुहुनेछ ।।
।।२९।।
अम्बिकेश्वरी देवी मन्दिर आमा भवानी ।
ह्रदयमा निवासीनी आराध्य सुखदायीनी ।।
सदा आशीर्वाद पाईरहुँ हजुरको कृपादृष्टि ।
ग्राम कुलदेवता क्षेत्रपाल माता विन्ध्यवासिनी ।।
एकैक्षण मनमुटाव भएपनि फ़ेरि
सुखद प्रेम मिलन बाहुपासमा ।
तिमी सहयात्री भएकोे मेरो जीवनमा
थाहै नपाई एकतीस बर्ष व्यतीत भएछ ।।
मेरो साथमा मेरो श्रीमतीजी यशोदा अधिकारी ❤️❤️
📝 वसन्तराज अधिकारी
Me Basanta Raj Adhikari साथमा श्रीमती Ashoda Adhikari स्थायी निवास : घोराही उपमहानगरपालिका -१७ पनौंरा, दाङ, नेपाल ।
मिति: ३१ औं वैवाहिक बर्ष गाँठ बि.सं. २०८०
समयावधि : बि.सं.२०४९ बैशाख २३ मंगलबार देखि बि.सं.२०८० बैशाख २३ शनिबार शुभम् ।
Comments
Post a Comment